ความเป็นมา
                กรมการศึกษานอกโรงเรียน ได้ประกาศจัดตั้งห้องสมุดประชาชน อำเภอท่าตูม ตั้งแต่ปี พ.ศ.2500 โดยในระยะแรกไม่มีอาคารห้องสมุด
เป็นเอกเทศถาวร ได้ขออนุญาตใช้อาคารของ สำนักงานสาธารณสุขอำเภอท่าตูมเป็นที่ตั้งห้องสมุดและเปิดให้บริการตั้งแต่ปี พ.ศ.2500
เป็นต้นมา ต่อมาในปี 2538 จังหวัดสุรินทร์ ได้อนุมัติให้ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดสุรินทร์ จัดสร้าง ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอท่าตูม เพื่อร่วมเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ในมหามงคลวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบรอบ 50 ปี ขึ้นเป็นแห่งที่สามของจังหวัดสุรินทร์ โดยจัดสร้างที่อำเภอท่าตูม

เสด็จพิธีเปิด     23 มิถุนายน 2543
ผลการดำเนินงาน
                พื้นที่ก่อสร้าง ได้ขอใช้พื้นที่เพื่อการก่อสร้างอาคารจากโรงเรียนท่าตูมประชาเสริมวิทย์ สังกัดกรมสามัญศึกษา ซึ่งครอบครองที่ราชพัสดุและได้ก่อสร้างอาคารบนที่ราชพัสดุ แปลงหมายเลขที่ สร.796 ตั้งอยู่ที่ ถนนปัทมานนท์ ตำบลท่าตูม อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ มีพื้นที่จำนวน 2 งาน ตัวอาคาร จัดสร้างตามแบบมาตรฐาน เป็นอาคาร 2 ชั้น ได้ดำเนินการก่อสร้างอาคารห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ เป็นแบบแปลนขยายข้าง ห้องเฉลิมพระเกียรติ หัวใจของห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" คือ

ห้องเฉลิมพระเกียรติ
                ซึ่งมีวัตถุประสงค์ที่จะนำเสนอพระราชประวัติ พระปรีชาญาณ และพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี ที่มีต่อประชาชนชาวไทย ห้องหนังสือ หนังสือที่จัดบริการประกอบด้วย หนังสืออ้างอิง นวนิยาย สารคดีและแบบเรียนในระดับ
ชั้นต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งนักศึกษานอกโรงเรียนสามารถยืมหนังสือเรียนไปใช้ นอกจากนี้ยังมีหนังสือพิมพ์และวารสารจัดบริการ พร้อมกฤตภาค
จุลสาร และสิ่งพิมพ์อื่น ๆ ห้องเด็กและครอบครัว จัดรูปแบบให้น่าสนใจ ตั้งแต่หน้าประตู ซึ่งจำลองบ้านคุณหนู ภายในจัดบริเวณเฉพาะสำหรับเด็ก
และครอบครัวด้วยการจัดหนังสือและสื่อนานาชนิด ซึ่งมีทั้งสื่อทดลองที่ผู้ใช้สามารถทดลองด้วยตนเองหรือเป็นกลุ่ม เครื่องเล่นและสื่อสาธิต ในบริเวณนี้จัดบรรยากาศดึงดูดความสนใจ มีเวทีสำหรับคุณหนู กระท่อมหลังน้อย พร้อมจัดที่นั่งอ่าน ที่นั่งเล่น มีบริเวณจัดกิจกรรมที่เด็กและครอบครัวสามารถมีส่วน

ห้องนิทรรศการ
นิทรรศการเฉลิมพระเกียติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว นิทรรศการวันสำคัญและเทศกาล โดยจัดไว้ที่ห้องกลางบริเวณด้านบน
ประกอบด้วย หนังสือพระราชนิพนธ์ ภาพพระราชกรณียกิจ คอมพิวเตอร์ระบบมัลติมีเดียที่สามารถใช้ศึกษาด้วยตนเอง

ห้องธรรมรังษี
นำเสนอประวัติของพระธรรมรังษี ที่เป็นที่เคารพของชาวอำเภอท่าตูม และจังหวัดสุรินทร์ หนังสือพระไตรปิฎก รวบรวมหนังสือและเทปธรรมะ โต๊ะหมู่บูชา สมุดสวดมนต์ไหว้พระ เพื่อประโยชน์ในการศึกษาค้นคว้าอีกด้วย

ห้องเทคโนโลยีทางการศึกษา
เป็นห้องที่มุ่งพัฒนาให้เป็นศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษาของอำเภอและจังหวัดสุรินทร์ โดยมีวัตถุประสงค์ที่จะบริการสื่อเพื่อการศึกษาค้นคว้า เพื่อส่งเสริมการศึกษาด้วยตนเอง เพื่อประกอบการเรียนการสอนทั้งในระบบและนอกระบบโรงเรียน การศึกษาตามอัธยาศัย

ห้องบัวตูม ปราสาทนางบัวตูม เรื่องราวของชาวส่วยกับความผูกพันของช้าง ความเชื่อพิธีกรรมของชาวส่วย ภาพแสดงงานช้างของจังหวัดสุรินทร์ภาพวาดเตียนเปรี๊ยะสวาสดิ์เนียงบัวตูมเนานึงปราสาท ตำนานอำเภอท่าตูม หัตถกรรมผ้าไหม และความภูมิใจของชาวท่าตูม